Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

reflexive pronoun

  • 1 ipse

    ipse ( ipsus, Cato, R. R. 70; 71; Plaut. Ps. 4, 7, 43; id. Trin. 2, 2, 40; 3, 1, 10 et saep.; Ter. And. 3, 2, 15; id. Eun. 3, 4, 8, id. Hec. 3, 5, 5; Jusjur. Milit. ap. Gell. 16, 4, 4 al.), a, um (ipsud, Gloss. Philox.); gen. ipsīus ( poet. also ipsĭus, Cat. 64, 43; Verg. A. 1, 114; 2, 772 al.; and dissyl. Ter. Heaut. 3, 3, 15; id. Phorm. 4, 5, 13: ipsi, Afran. ap. Prisc. 694); dat. ipsi (ipso, App. M. 10, p. 243, 24); pron. demonstr. [is - pse for pte; cf. sua-pte and -pote in ut-pote; root in potis; Sanscr. patis, lord, master; hence, = he, the master, himself, etc.; cf. Pott. Etym. Forsch. 2, 866 sq.; Fick, Vergl. Wörterb. p. 116. Hence, in the original form, the pronoun is was declined, while the suffix was unchanged; thus eopte = eo ipso, Paul. ex Fest. p. 110:

    eapse = ea ipsa,

    id. p. 77; nom. sing. eapse, Plaut. Curc. 1, 3, 4; id. Cist. 1, 2, 17; id. Rud. 2, 3, 80; 2, 5, 21 al.; acc. eumpse, Plaut. Most. 1, 4, 32:

    eampse,

    Plaut. Aul. 5, 7; id. Cist. 1, 3, 22; id. Men. 5, 2, 22 al.; abl. eopse, Plaut. Curc, 4, 3, 6:

    eāpse,

    id. Trin. 4, 2, 132; id. Curc. 4, 3, 2; v. Neue, Formenl. 2, 197 sq.], = autos, self, in person, he (emphatic), himself, herself, itself, used both substantively and adjectively, to denote that person (thing) of which something is eminently or exclusively predicated.
    I.
    In gen.
    A.
    With substt. or pronn.
    1.
    Expressing eminence or distinction:

    ipse ille Gorgias... in illo ipso Platonis libro,

    Cic. de Or. 3, 32, 129:

    ille ipse Marcellus,

    id. Verr. 2, 2, 2, § 4:

    natura ipsa,

    id. Brut. 29, 112:

    dicet pro me ipsa virtus,

    id. Fin. 2, 20, 65:

    ipsa res publica,

    id. Fam. 3, 11, 3:

    neque enim ipse Caesar est alienus a nobis,

    id. ib. 6, 10, 2:

    ipse Moeris,

    Verg. E. 8, 96:

    rex ipse Aeneas,

    id. A. 1, 575:

    ipse aries,

    id. E. 3, 95:

    ductores ipsi,

    id. A. 1, 189:

    si in ipsa arce habitarem,

    Liv. 2, 7, 10;

    esp. freq. with names of gods, etc.: naturas quas Juppiter ipse Addidit,

    Verg. G. 4, 149; id. A. 3, 222; Hor. C. 1, 16, 12:

    Pater ipse,

    Verg. G. 1, 121; Tib. 1, 4, 23:

    Venus ipsa,

    Hor. C. 2, 8, 13; Ov. H. 19, 159:

    ipse pater Pluton,

    Verg. A. 7, 327 et saep.—Prov.:

    audentes deus ipse juvat,

    Ov. M. 10, 586.—
    2.
    For emphasis or in contrast, very, just, precisely, self, in person:

    adest optime ipse frater,

    Ter. Eun. 5, 2, 66:

    in orationibus hisce ipsis,

    Cic. de Or. 1, 16, 73:

    ea ipsa hora,

    id. Fam. 7, 23, 4:

    nec carmina nobis Ipsa placent: ipsae rursus concedite silvae,

    Verg. E. 10, 63:

    tute ipse his rebus finem praescripsti,

    Ter. And. 1, 1, 124:

    lepide ipsi hi sunt capti,

    Plaut. Bacch. 5, 2, 91:

    ego enim ipse cum eodem isto non invitus erraverim,

    Cic. Tusc. 1, 17, 40:

    ipse ille divinationis auctor,

    id. Div. 2, 28, 61:

    cariorem esse patriam quam nosmet ipsos,

    id. Fin. 3, 19, 64:

    eaque ipsa causa belli fuit,

    the very, the true cause, Liv. 1, 57, 1; esp. with is, in all persons and numbers:

    estne hic Philto? Is hercle'st ipsus,

    Plaut. Trin. 2, 4, 31:

    cui tutor is fuerat ipse,

    Liv. 5, 33, 3:

    jam id ipsum absurdum, maximum malum neglegi,

    even, Cic. Fin. 2, 28, 93 (Madv.); id. de Or. 2, 30, 132:

    tempus ad id ipsum congruere,

    Liv. 1, 5, 5:

    duum vir ad id ipsum creatus,

    id. 2, 42, 5:

    Tullius et eos ipsos et per eos multitudinem aliam deduxit,

    id. 2, 38, 1:

    eorum ipsorum facta (opp. loca in quibus, etc.),

    Cic. Fin. 5, 1, 2:

    nec vero clarorum virorum post mortem honores permanerent, si nihil eorum ipsorum animi efficerent,

    id. de Sen. 22, 80:

    ad eum ipsum honorem deferre,

    Liv. 3, 51, 3; so sometimes with an inf. or subst.-clause:

    ipsum dicere ineptum,

    Cic. de Or. 1, 24, 112:

    quid juvat quod ante initum tribunatum veni, si ipsum, quod veni, nihil juvat?

    the mere fact, the fact alone, id. Att. 11, 9, 1:

    ipsum, quod habuisti,

    Sen. Cons. ad Marc. 12, 2:

    et ipsum, quod sum victus, ama,

    Luc. 8, 78.— Esp. in legal phrase: ipso jure, by the letter of the law, in legal strictness or precision, Gai Inst. 2, 198; 3, 181; 4, 106 sqq. et saep.—
    B.
    Alone, emphatically taking the place of an omitted person. or demonstr. pron.: Ar. Ubi is nunc est? He. Ubi ego minume atque ipsus se volt maxume, Plaut. Capt. 3, 4, 108; 4, 1, 10: Su. Is ipsusne's? Ch. Aio: Su. Ipsus es? id. Trin. 4, 2, 146:

    atque ipsis, ad quorum commodum pertinebat, durior inventus est Coelius,

    Caes. B. C. 3, 20, 4:

    quaeram ex ipsā,

    Cic. Cael. 14:

    tempus, quo ipse eos sustulisset, ad id ipsum congruere,

    Liv. 1, 5, 5:

    agrum dare immunem ipsi, qui accepisset, liberisque,

    id. 21, 45, 5; 9, 34, 18; 10, [p. 999] 6, 10:

    laeta et ipsis qui rem gessere expugnatio fuit,

    id. 28, 4, 1:

    a nobis exposita, ut ab ipsis, qui eam disciplinam probant,

    Cic. Fin. 1, 5, 13.—So freq. in Cic. before a rel.:

    ut de ipso, qui judicarit, judicium fieri videretur,

    Cic. Inv. 1, 44, 82:

    ipsi omnia, quorum negotium est, ad nos deferunt,

    id. de Or. 1, 58, 250; 2, 14, 60; id. Div. in Caecil. 4, 13; v. Madv. ad Cic. Fin. 2, 28, 93:

    nullis definitionibus utuntur, ipsique dicunt ea se modo probare, quibus natura tacita assentiatur,

    Cic. Fin. 3, 12, 40 Madv. —
    C.
    To make prominent one of two or more subjects of any predicate, he ( she, il), for his part, he too, also, as well.
    1.
    Ipse alone:

    litterae Metello Capuam adlatae sunt a Clodia, quae ipsa transiit,

    i. e. also, in person, Cic. Att. 9, 6, 3:

    Italiam ornare quam domum suam maluit: quamquam Italia ornata domus ipsa mihi videtur ornatior,

    id. Off. 2, 22, 76:

    tris ipse excitavit recitatores,

    he too, id. Clu. 51, 141:

    neque tanti timoris sum ut ipse deficiam,

    Caes. B. C. 2, 31, 8:

    Jugurtha, tametsi regem ficta locutum intellegebat, et ipse longe aliter animo agitabat,

    Sall. J. 11, 1:

    hoc Rhipeus, hoc ipse Dymas omnisque juventus Laeta facit,

    Verg. A. 2, 394.—
    2.
    With conjunctions.
    (α).
    With etiam (class.):

    ipse etiam Fufidius in numero fuit,

    Cic. Brut. 29, 112: scribebat orationes quas alii dicerent: quamquam is etiam ipse scripsit eas, quibus pro se est usus, sed non sine Aelio;

    his enim scriptis etiam ipse interfui,

    id. ib. 56, 206 sq. —
    (β).
    With quoque:

    quippe quia plebs senatus consultum solvit, ipsi quoque solutum vultis,

    Liv. 3, 21, 4:

    consul, quia collegae decretum triumphum audivit, ipse quoque triumphi flagitator Romam rediit,

    id. 8, 12, 9:

    cum subito Sulpicius et Albinovanus objecissent catervas, ipse quoque (Sulla) jaculatus, etc.,

    Flor. 3, 21, 7.—
    (γ).
    With et (et ipse = kai autos, ipse etiam; rare in Cic.; cf.

    Zumpt, Gram. § 698): tamen et ipsi tuae familiae genere et nomine continebuntur,

    Cic. Caecin. 20, 58:

    deseret eos quos una scis esse, cum habeat praesertim et ipse cohortis triginta?

    id. Att. 8, 7, 1; id. de Or. 1, 46, 202:

    Cornelius dictatorem Aemilium dixit, et ipse ab eo magister equitum est dictus,

    Liv. 4, 31, 5:

    credo ego vos, socii, et ipsos cernere,

    id. 21, 21, 3:

    Cornelio minus copiarum datum, quia L. Manlius praetor et ipse cum praesidio in Galliam mittebatur,

    id. 21, 17, 7:

    qui et ipse crus fregerat,

    Suet. Aug. 43:

    Antoninus Commodus nihil paternum habuit, nisi quod contra Germanos feliciter et ipse pugnavit,

    Eutr. 8, 7:

    virtutes et ipsae taedium pariunt,

    Quint. 9, 4, 43. —
    (δ).
    With nec ( = ne ipse quidem):

    primis repulsis Maharbal cum majore robore virorum missus nec ipse eruptionem cohortium sustinuit,

    Liv. 23, 18, 4:

    nihil moveri viderunt, nec ipsi quicquam mutarunt,

    id. 37, 20, 8:

    neque ipsi,

    id. 30, 42, 7: crimina non quidem nec ipsa mediocria;

    sed quid ista sunt prae iis, etc.,

    id. 34, 32, 9.
    II.
    Esp.
    A.
    By way of eminence, ipse is used to indicate the chief person, host, master, teacher, etc.:

    ipsa, the mistress, etc.: ipsus tristis,

    Ter. And. 2, 2, 23:

    ipsum praesto video,

    id. ib. 2, 5, 3:

    ego eo quo me ipsa misit,

    Plaut. Cas. 4, 2, 10:

    suam norat ipsam tam bene, quam puella matrem,

    Cat. 3, 7 (Müll., ipsa); cf.:

    Pythagorei respondere solebant, ipse dixit,

    i. e. Pythagoras, Cic. N. D. 1, 5, 10; cf.:

    nec hoc oratori contingere inter adversarios quod Pythagorae inter discipulos potest ipse dixit,

    Quint. 11, 1, 27:

    cum veniat lectica Mathonis plena ipso,

    the great man, Juv. 1, 33:

    anseris ante ipsum jecur,

    before the host, id. 5, 114.—
    B.
    Of or by one ' s self, of one ' s own accord = suā sponte, ultro:

    videar non ipse promisisse (opp. to fortuito),

    Cic. de Or. 1, 24, 111:

    de manibus delapsa arma ipsa ceciderunt,

    id. Off. 1, 22, 77:

    valvae clausae se ipsae aperuerunt,

    id. Div. 1, 37, 74:

    ipsae lacte domum referent distenta capellae Ubera,

    Verg. E. 4, 21:

    ipsi potum venient juvenci,

    id. ib. 7, 11; cf.:

    aliae ipsae Sponte sua veniunt,

    id. G. 2, 10:

    fruges sponte sua (tellus) primum ipsa creavit,

    Lucr. 2, 11, 58; and autai for automatoi, Theocr. Idyll. 11, 12.—
    C.
    Himself exclusively.
    1.
    By or in one ' s self, alone:

    haec ipse suo tristi cum corde volutat,

    Verg. A. 6, 185:

    his actis, aliud genitor secum ipse volutat,

    id. ib. 12, 843: tempus secum ipsa Exigit, id. ib. 4, 475:

    quam facile exercitu soclos conservaturus sit, qui ipso nomine ac rumore defenderit,

    Cic. de Imp. Pomp. 15, 45:

    multa secum ipse volvens,

    Sall. C. 32, 1:

    aestimando ipse secum,

    Liv. 25, 23, 11.—
    2.
    In one ' s self, for one ' s own sake:

    ipsam aequitatem et jus ipsum amare,

    Cic. Leg. 1, 18, 48.—
    3.
    Of one ' s self, of one ' s own nature, etc.:

    erat ipse immani acerbāque naturā Oppianicus,

    Cic. Clu. 15, 44:

    duo imperatores, ipsi pares, ceterum opibus disparibus,

    Sall. J. 52, 1:

    natura serpentium, ipsa perniciosa, siti accenditur,

    id. ib. 89, 5.—
    D.
    With advv. of time.
    1.
    Nunc ipsum, just now, at this very time:

    nunc ipsum exurit,

    Plaut. Bacch. 4, 9, 16:

    nunc ipsum non dubitabo rem tantam adicere,

    Cic. Att. 7, 3, 2; 8, 9, 2:

    nunc tamen ipsum sine te esse non possum,

    id. ib. 12, 16. —
    2.
    Tum ipsum, just then, at that very time:

    id, quod aliquando posset accidere, ne tum ipsum accideret, timere,

    Cic. de Or. 1, 27, 124:

    ratio largitionum vitiosa est, temporibus necessaria, et tum ipsum ad facultates accommodanda est,

    id. Off. 2, 17, 60:

    et tum ipsum, cum immolare velis, extorum fieri mutatio potest,

    id. Div. 1, 52, 118; cf. id. Fin. 2, 20, 65 Madv.—
    E.
    With numerals, just, exactly, precisely (opp. fere):

    triginta dies erant ipsi, cum, etc.,

    Cic. Att. 3, 21 init.:

    ipsas undecim esse legiones,

    id. Fam. 6, 18, 2:

    nam cum dixisset minus 1000 (sc. milia), populus cum risu acclamavit, ipsa esse,

    id. Caecin. 10, 28; cf. id. Brut. 15, 61; 43, 162:

    ipso vigesimo anno,

    id. Verr. 2, 2, 9, § 25. —
    F.
    In reflexive uses,
    1.
    Ipse strengthens the subject when opposed in thought to other agents; the object, when opposed to other objects; cf. Zumpt, Gram. § 696; Kennedy, Gram. § 67, 3; Madv. Gram. § 487, 6. — Hence,
    a.
    With subject.
    (α).
    In gen.:

    non egeo medicina (i. e. ut alii me consolentur), me ipse consolor,

    Cic. Lael. 3, 10:

    Junius necem sibi ipse conscivit,

    id. N. D. 2, 3, 7:

    neque potest exercitum is continere imperator, qui se ipse non continet,

    id. de Imp. Pomp. 13, 38:

    Artaxerxes se ipse reprehendit,

    Nep. Dat. 5:

    ipsa se virtus satis ostendit,

    Sall. J. 85; cf.:

    deponendo tutelam ipse in se unum omnium vires convertit,

    Liv. 24, 4, 9:

    deforme etiam est de se ipsum praedicare,

    Cic. Off. 1, 38, 137.—
    (β).
    With special emphasis, ipse is joined to the subject to indicate its relation to itself as both subject and object, though the antithesis would suggest another case (Cic.):

    cum iste sic erat humilis atque demissus, ut non modo populo Romano, sed etiam sibi ipse condemnatus videretur,

    Cic. Verr. 1, 6, 17:

    si quis ipse sibi inimicus est,

    id. Fin. 5, 10, 28:

    qui ipsi sibi bellum indixissent,

    id. ib. 5, 10, 29:

    quoniam se ipsi omnes natura diligant,

    id. ib. 3, 18, 59:

    nam si ex scriptis cognosci ipsi suis potuissent,

    id. de Or. 2, 2, 8.—
    b.
    With object:

    neque vero ipsam amicitiam tueri (possumus), nisi aeque amicos et nosmet ipsos diligamus,

    Cic. Fin. 1, 20, 67:

    omne animal se ipsum diligit,

    id. ib. 5, 9, 24:

    fac ut diligentissime te ipsum custodias,

    id. Fam. 9, 14, 8:

    Pompeianus miles fratrem suum, dein se ipsum interfecit,

    Tac. H. 3, 51:

    Lentulum, quem mihi ipsi antepono,

    Cic. Fam. 3, 7, 5.—
    2.
    Ipse defines the subject of a reflexive pronoun:

    natura movet infantem, sed tantum ut se ipse diligat (where ipse shows that se refers to infantem),

    Cic. Fin. 2, 10, 33: proinde consulant sibi ipsi;

    jubeant abire se,

    Just. 16, 4, 15:

    neque prius vim adhibendam putaverunt, quam se ipse indicasset,

    Nep. Paus. 4:

    in portis murisque sibimet ipsos tecta coëgerat aedificare,

    Liv. 27, 3, 2 (cf. 1. a. supra).—
    3.
    Ipse stands for the reflexive pronoun,
    a.
    Where the person or thing referred to is to be emphatically distinguished from others (class.):

    cum omnes se expetendos putent, nec id ob aliam rem, sed propter ipsos, necesse est ejus etiam partes propter se expeti, etc.,

    Cic. Fin. 5, 17, 46:

    quis umquam consul senatum ipsius decretis parere prohibuit?

    id. Sest. 14, 32:

    quos, quidquid ipsis expediat, facturos arbitrabimur,

    id. Fin. 2, 35, 117:

    qui negant se recusare, quo minus, ipsis mortuis, terrarum deflagratio consequatur,

    id. ib. 3, 19, 64:

    nec quid ipsius natura sit intellegit,

    id. ib. 5, 9, 24.—
    b.
    In a subordinate clause, to point out either the subject of the principal clause, or the chief agent or speaker;

    esp. where se or sibi is already applied to the subject of the subordinate clause: ne ob eam rem aut suae magnopere virtuti tribueret aut ipsos despiceret,

    Caes. B. G. 1, 13, 5:

    legatos ad consulem mittit, qui tantum modo ipsi liberisque vitam peterent,

    Sall. J. 16, 2; cf.:

    ipsis mortuis,

    Cic. Fin. 3, 19, 64:

    supra nihil, quantum in ipso est, praetermittere quo minus, etc.,

    id. Leg. 1, 21, 56:

    ipsius,

    id. ib. 2, 22, 55:

    nihil umquam audivi... nihil de re publica gravius, nihil de ipso modestius, i. e. de ipso dicente,

    id. Balb. 1, 2: id quod ipsum adjuvat (i. e. dicentem;

    opp. id quod adversario prodest),

    id. Inv. 1, 21, 30.—
    c.
    In gen., for an emphatic se or sibi (mostly post-Aug.; v. Madv. ad Cic. Fin. 3, 12, 40):

    nam ipsis certum esse, etc.,

    Liv. 35, 46, 13:

    pravitas consulum discordiaque inter ipsos,

    id. 4, 26, 6:

    inexperta remedia haud injuria ipsis esse suspecta,

    Curt. 3, 5, 15:

    Graecis nuntiare jubet, ipsum quidem gratias agere, etc.,

    id. 3, 8, 7:

    dixit, ab illo deo ipsos genus ducere,

    id. 4, 2, 3:

    a quibus nec acceperunt injuriam nec accepisse ipsos existimant, Sen. de Ira, 2, 5, 1: intemperantiam in morbo suam experti parere ipsis vetant,

    id. ib. 3, 13, 5:

    sciunt ipsos omnia habere communia,

    id. Ep. 6, 3; 22, 10 et saep.; cf.:

    verum est etiam iis, qui aliquando futuri sint, esse propter ipsos consulendum,

    Cic. Fin. 3, 19, 64.—
    4.
    Ipse stands in free constr. with abl. absol. as with finite verb (cf. also quisque;

    only freq. in Liv. and post-Aug. writers): cum dies venit, causa ipse pro se dicta, quindecim milibus aeris damnatur,

    Liv. 4, 44, 10 Weissenb. ad loc.:

    Romani imperatores, junctis et ipsi exercitibus... ad sedem hostium pervenere,

    id. 29, 2, 2:

    C. Popilius, dimissis et ipse Atticis navibus... pergit,

    id. 45, 10, 2; cf.:

    Catilina et Autronius parabant consules interficere, ipsi fascibus conreptis Pisonem cum exercitu mittere,

    Sall. C. 18, 5:

    amisso et ipse Pacoro,

    Tac. G. 37; cf. also the emphatic use of ipse (like quisque) with abl. of gerund (freq. in Liv.):

    adsentando indignandoque et ipse,

    Liv. 40, 23, 1:

    cogendo ipse,

    id. 39, 49, 3:

    agendo ipse,

    id. 41, 24, 2:

    aestimando ipse secum,

    id. 25, 23, 11 et saep.
    Ipse is very rarely strengthened by the suffix -met:

    ipsemet abiit,

    Plaut.
    Am. prol. 102:

    ipsimet nobis,

    Cic. Verr. 2, 3, 1, § 3:

    ipsemet profugiam,

    Sen. Ep. 117, 21; also Front. Aq. 74 ex conj.— Sup.: Com. Ergo ipsusne es? Charm. Ipsissumus, his own very self, Plaut. Trin. 4, 2, 146; cf. Gr. autotatos, Aristoph. Plut. 83; so,

    ipsimus and ipsima, for dominus and domina (cf II. A. supra),

    Petr. 75, 11; and:

    ipsimi nostri,

    id. 63, 3 Büch. ex conj.

    Lewis & Short latin dictionary > ipse

  • 2 ipsus

    ipse ( ipsus, Cato, R. R. 70; 71; Plaut. Ps. 4, 7, 43; id. Trin. 2, 2, 40; 3, 1, 10 et saep.; Ter. And. 3, 2, 15; id. Eun. 3, 4, 8, id. Hec. 3, 5, 5; Jusjur. Milit. ap. Gell. 16, 4, 4 al.), a, um (ipsud, Gloss. Philox.); gen. ipsīus ( poet. also ipsĭus, Cat. 64, 43; Verg. A. 1, 114; 2, 772 al.; and dissyl. Ter. Heaut. 3, 3, 15; id. Phorm. 4, 5, 13: ipsi, Afran. ap. Prisc. 694); dat. ipsi (ipso, App. M. 10, p. 243, 24); pron. demonstr. [is - pse for pte; cf. sua-pte and -pote in ut-pote; root in potis; Sanscr. patis, lord, master; hence, = he, the master, himself, etc.; cf. Pott. Etym. Forsch. 2, 866 sq.; Fick, Vergl. Wörterb. p. 116. Hence, in the original form, the pronoun is was declined, while the suffix was unchanged; thus eopte = eo ipso, Paul. ex Fest. p. 110:

    eapse = ea ipsa,

    id. p. 77; nom. sing. eapse, Plaut. Curc. 1, 3, 4; id. Cist. 1, 2, 17; id. Rud. 2, 3, 80; 2, 5, 21 al.; acc. eumpse, Plaut. Most. 1, 4, 32:

    eampse,

    Plaut. Aul. 5, 7; id. Cist. 1, 3, 22; id. Men. 5, 2, 22 al.; abl. eopse, Plaut. Curc, 4, 3, 6:

    eāpse,

    id. Trin. 4, 2, 132; id. Curc. 4, 3, 2; v. Neue, Formenl. 2, 197 sq.], = autos, self, in person, he (emphatic), himself, herself, itself, used both substantively and adjectively, to denote that person (thing) of which something is eminently or exclusively predicated.
    I.
    In gen.
    A.
    With substt. or pronn.
    1.
    Expressing eminence or distinction:

    ipse ille Gorgias... in illo ipso Platonis libro,

    Cic. de Or. 3, 32, 129:

    ille ipse Marcellus,

    id. Verr. 2, 2, 2, § 4:

    natura ipsa,

    id. Brut. 29, 112:

    dicet pro me ipsa virtus,

    id. Fin. 2, 20, 65:

    ipsa res publica,

    id. Fam. 3, 11, 3:

    neque enim ipse Caesar est alienus a nobis,

    id. ib. 6, 10, 2:

    ipse Moeris,

    Verg. E. 8, 96:

    rex ipse Aeneas,

    id. A. 1, 575:

    ipse aries,

    id. E. 3, 95:

    ductores ipsi,

    id. A. 1, 189:

    si in ipsa arce habitarem,

    Liv. 2, 7, 10;

    esp. freq. with names of gods, etc.: naturas quas Juppiter ipse Addidit,

    Verg. G. 4, 149; id. A. 3, 222; Hor. C. 1, 16, 12:

    Pater ipse,

    Verg. G. 1, 121; Tib. 1, 4, 23:

    Venus ipsa,

    Hor. C. 2, 8, 13; Ov. H. 19, 159:

    ipse pater Pluton,

    Verg. A. 7, 327 et saep.—Prov.:

    audentes deus ipse juvat,

    Ov. M. 10, 586.—
    2.
    For emphasis or in contrast, very, just, precisely, self, in person:

    adest optime ipse frater,

    Ter. Eun. 5, 2, 66:

    in orationibus hisce ipsis,

    Cic. de Or. 1, 16, 73:

    ea ipsa hora,

    id. Fam. 7, 23, 4:

    nec carmina nobis Ipsa placent: ipsae rursus concedite silvae,

    Verg. E. 10, 63:

    tute ipse his rebus finem praescripsti,

    Ter. And. 1, 1, 124:

    lepide ipsi hi sunt capti,

    Plaut. Bacch. 5, 2, 91:

    ego enim ipse cum eodem isto non invitus erraverim,

    Cic. Tusc. 1, 17, 40:

    ipse ille divinationis auctor,

    id. Div. 2, 28, 61:

    cariorem esse patriam quam nosmet ipsos,

    id. Fin. 3, 19, 64:

    eaque ipsa causa belli fuit,

    the very, the true cause, Liv. 1, 57, 1; esp. with is, in all persons and numbers:

    estne hic Philto? Is hercle'st ipsus,

    Plaut. Trin. 2, 4, 31:

    cui tutor is fuerat ipse,

    Liv. 5, 33, 3:

    jam id ipsum absurdum, maximum malum neglegi,

    even, Cic. Fin. 2, 28, 93 (Madv.); id. de Or. 2, 30, 132:

    tempus ad id ipsum congruere,

    Liv. 1, 5, 5:

    duum vir ad id ipsum creatus,

    id. 2, 42, 5:

    Tullius et eos ipsos et per eos multitudinem aliam deduxit,

    id. 2, 38, 1:

    eorum ipsorum facta (opp. loca in quibus, etc.),

    Cic. Fin. 5, 1, 2:

    nec vero clarorum virorum post mortem honores permanerent, si nihil eorum ipsorum animi efficerent,

    id. de Sen. 22, 80:

    ad eum ipsum honorem deferre,

    Liv. 3, 51, 3; so sometimes with an inf. or subst.-clause:

    ipsum dicere ineptum,

    Cic. de Or. 1, 24, 112:

    quid juvat quod ante initum tribunatum veni, si ipsum, quod veni, nihil juvat?

    the mere fact, the fact alone, id. Att. 11, 9, 1:

    ipsum, quod habuisti,

    Sen. Cons. ad Marc. 12, 2:

    et ipsum, quod sum victus, ama,

    Luc. 8, 78.— Esp. in legal phrase: ipso jure, by the letter of the law, in legal strictness or precision, Gai Inst. 2, 198; 3, 181; 4, 106 sqq. et saep.—
    B.
    Alone, emphatically taking the place of an omitted person. or demonstr. pron.: Ar. Ubi is nunc est? He. Ubi ego minume atque ipsus se volt maxume, Plaut. Capt. 3, 4, 108; 4, 1, 10: Su. Is ipsusne's? Ch. Aio: Su. Ipsus es? id. Trin. 4, 2, 146:

    atque ipsis, ad quorum commodum pertinebat, durior inventus est Coelius,

    Caes. B. C. 3, 20, 4:

    quaeram ex ipsā,

    Cic. Cael. 14:

    tempus, quo ipse eos sustulisset, ad id ipsum congruere,

    Liv. 1, 5, 5:

    agrum dare immunem ipsi, qui accepisset, liberisque,

    id. 21, 45, 5; 9, 34, 18; 10, [p. 999] 6, 10:

    laeta et ipsis qui rem gessere expugnatio fuit,

    id. 28, 4, 1:

    a nobis exposita, ut ab ipsis, qui eam disciplinam probant,

    Cic. Fin. 1, 5, 13.—So freq. in Cic. before a rel.:

    ut de ipso, qui judicarit, judicium fieri videretur,

    Cic. Inv. 1, 44, 82:

    ipsi omnia, quorum negotium est, ad nos deferunt,

    id. de Or. 1, 58, 250; 2, 14, 60; id. Div. in Caecil. 4, 13; v. Madv. ad Cic. Fin. 2, 28, 93:

    nullis definitionibus utuntur, ipsique dicunt ea se modo probare, quibus natura tacita assentiatur,

    Cic. Fin. 3, 12, 40 Madv. —
    C.
    To make prominent one of two or more subjects of any predicate, he ( she, il), for his part, he too, also, as well.
    1.
    Ipse alone:

    litterae Metello Capuam adlatae sunt a Clodia, quae ipsa transiit,

    i. e. also, in person, Cic. Att. 9, 6, 3:

    Italiam ornare quam domum suam maluit: quamquam Italia ornata domus ipsa mihi videtur ornatior,

    id. Off. 2, 22, 76:

    tris ipse excitavit recitatores,

    he too, id. Clu. 51, 141:

    neque tanti timoris sum ut ipse deficiam,

    Caes. B. C. 2, 31, 8:

    Jugurtha, tametsi regem ficta locutum intellegebat, et ipse longe aliter animo agitabat,

    Sall. J. 11, 1:

    hoc Rhipeus, hoc ipse Dymas omnisque juventus Laeta facit,

    Verg. A. 2, 394.—
    2.
    With conjunctions.
    (α).
    With etiam (class.):

    ipse etiam Fufidius in numero fuit,

    Cic. Brut. 29, 112: scribebat orationes quas alii dicerent: quamquam is etiam ipse scripsit eas, quibus pro se est usus, sed non sine Aelio;

    his enim scriptis etiam ipse interfui,

    id. ib. 56, 206 sq. —
    (β).
    With quoque:

    quippe quia plebs senatus consultum solvit, ipsi quoque solutum vultis,

    Liv. 3, 21, 4:

    consul, quia collegae decretum triumphum audivit, ipse quoque triumphi flagitator Romam rediit,

    id. 8, 12, 9:

    cum subito Sulpicius et Albinovanus objecissent catervas, ipse quoque (Sulla) jaculatus, etc.,

    Flor. 3, 21, 7.—
    (γ).
    With et (et ipse = kai autos, ipse etiam; rare in Cic.; cf.

    Zumpt, Gram. § 698): tamen et ipsi tuae familiae genere et nomine continebuntur,

    Cic. Caecin. 20, 58:

    deseret eos quos una scis esse, cum habeat praesertim et ipse cohortis triginta?

    id. Att. 8, 7, 1; id. de Or. 1, 46, 202:

    Cornelius dictatorem Aemilium dixit, et ipse ab eo magister equitum est dictus,

    Liv. 4, 31, 5:

    credo ego vos, socii, et ipsos cernere,

    id. 21, 21, 3:

    Cornelio minus copiarum datum, quia L. Manlius praetor et ipse cum praesidio in Galliam mittebatur,

    id. 21, 17, 7:

    qui et ipse crus fregerat,

    Suet. Aug. 43:

    Antoninus Commodus nihil paternum habuit, nisi quod contra Germanos feliciter et ipse pugnavit,

    Eutr. 8, 7:

    virtutes et ipsae taedium pariunt,

    Quint. 9, 4, 43. —
    (δ).
    With nec ( = ne ipse quidem):

    primis repulsis Maharbal cum majore robore virorum missus nec ipse eruptionem cohortium sustinuit,

    Liv. 23, 18, 4:

    nihil moveri viderunt, nec ipsi quicquam mutarunt,

    id. 37, 20, 8:

    neque ipsi,

    id. 30, 42, 7: crimina non quidem nec ipsa mediocria;

    sed quid ista sunt prae iis, etc.,

    id. 34, 32, 9.
    II.
    Esp.
    A.
    By way of eminence, ipse is used to indicate the chief person, host, master, teacher, etc.:

    ipsa, the mistress, etc.: ipsus tristis,

    Ter. And. 2, 2, 23:

    ipsum praesto video,

    id. ib. 2, 5, 3:

    ego eo quo me ipsa misit,

    Plaut. Cas. 4, 2, 10:

    suam norat ipsam tam bene, quam puella matrem,

    Cat. 3, 7 (Müll., ipsa); cf.:

    Pythagorei respondere solebant, ipse dixit,

    i. e. Pythagoras, Cic. N. D. 1, 5, 10; cf.:

    nec hoc oratori contingere inter adversarios quod Pythagorae inter discipulos potest ipse dixit,

    Quint. 11, 1, 27:

    cum veniat lectica Mathonis plena ipso,

    the great man, Juv. 1, 33:

    anseris ante ipsum jecur,

    before the host, id. 5, 114.—
    B.
    Of or by one ' s self, of one ' s own accord = suā sponte, ultro:

    videar non ipse promisisse (opp. to fortuito),

    Cic. de Or. 1, 24, 111:

    de manibus delapsa arma ipsa ceciderunt,

    id. Off. 1, 22, 77:

    valvae clausae se ipsae aperuerunt,

    id. Div. 1, 37, 74:

    ipsae lacte domum referent distenta capellae Ubera,

    Verg. E. 4, 21:

    ipsi potum venient juvenci,

    id. ib. 7, 11; cf.:

    aliae ipsae Sponte sua veniunt,

    id. G. 2, 10:

    fruges sponte sua (tellus) primum ipsa creavit,

    Lucr. 2, 11, 58; and autai for automatoi, Theocr. Idyll. 11, 12.—
    C.
    Himself exclusively.
    1.
    By or in one ' s self, alone:

    haec ipse suo tristi cum corde volutat,

    Verg. A. 6, 185:

    his actis, aliud genitor secum ipse volutat,

    id. ib. 12, 843: tempus secum ipsa Exigit, id. ib. 4, 475:

    quam facile exercitu soclos conservaturus sit, qui ipso nomine ac rumore defenderit,

    Cic. de Imp. Pomp. 15, 45:

    multa secum ipse volvens,

    Sall. C. 32, 1:

    aestimando ipse secum,

    Liv. 25, 23, 11.—
    2.
    In one ' s self, for one ' s own sake:

    ipsam aequitatem et jus ipsum amare,

    Cic. Leg. 1, 18, 48.—
    3.
    Of one ' s self, of one ' s own nature, etc.:

    erat ipse immani acerbāque naturā Oppianicus,

    Cic. Clu. 15, 44:

    duo imperatores, ipsi pares, ceterum opibus disparibus,

    Sall. J. 52, 1:

    natura serpentium, ipsa perniciosa, siti accenditur,

    id. ib. 89, 5.—
    D.
    With advv. of time.
    1.
    Nunc ipsum, just now, at this very time:

    nunc ipsum exurit,

    Plaut. Bacch. 4, 9, 16:

    nunc ipsum non dubitabo rem tantam adicere,

    Cic. Att. 7, 3, 2; 8, 9, 2:

    nunc tamen ipsum sine te esse non possum,

    id. ib. 12, 16. —
    2.
    Tum ipsum, just then, at that very time:

    id, quod aliquando posset accidere, ne tum ipsum accideret, timere,

    Cic. de Or. 1, 27, 124:

    ratio largitionum vitiosa est, temporibus necessaria, et tum ipsum ad facultates accommodanda est,

    id. Off. 2, 17, 60:

    et tum ipsum, cum immolare velis, extorum fieri mutatio potest,

    id. Div. 1, 52, 118; cf. id. Fin. 2, 20, 65 Madv.—
    E.
    With numerals, just, exactly, precisely (opp. fere):

    triginta dies erant ipsi, cum, etc.,

    Cic. Att. 3, 21 init.:

    ipsas undecim esse legiones,

    id. Fam. 6, 18, 2:

    nam cum dixisset minus 1000 (sc. milia), populus cum risu acclamavit, ipsa esse,

    id. Caecin. 10, 28; cf. id. Brut. 15, 61; 43, 162:

    ipso vigesimo anno,

    id. Verr. 2, 2, 9, § 25. —
    F.
    In reflexive uses,
    1.
    Ipse strengthens the subject when opposed in thought to other agents; the object, when opposed to other objects; cf. Zumpt, Gram. § 696; Kennedy, Gram. § 67, 3; Madv. Gram. § 487, 6. — Hence,
    a.
    With subject.
    (α).
    In gen.:

    non egeo medicina (i. e. ut alii me consolentur), me ipse consolor,

    Cic. Lael. 3, 10:

    Junius necem sibi ipse conscivit,

    id. N. D. 2, 3, 7:

    neque potest exercitum is continere imperator, qui se ipse non continet,

    id. de Imp. Pomp. 13, 38:

    Artaxerxes se ipse reprehendit,

    Nep. Dat. 5:

    ipsa se virtus satis ostendit,

    Sall. J. 85; cf.:

    deponendo tutelam ipse in se unum omnium vires convertit,

    Liv. 24, 4, 9:

    deforme etiam est de se ipsum praedicare,

    Cic. Off. 1, 38, 137.—
    (β).
    With special emphasis, ipse is joined to the subject to indicate its relation to itself as both subject and object, though the antithesis would suggest another case (Cic.):

    cum iste sic erat humilis atque demissus, ut non modo populo Romano, sed etiam sibi ipse condemnatus videretur,

    Cic. Verr. 1, 6, 17:

    si quis ipse sibi inimicus est,

    id. Fin. 5, 10, 28:

    qui ipsi sibi bellum indixissent,

    id. ib. 5, 10, 29:

    quoniam se ipsi omnes natura diligant,

    id. ib. 3, 18, 59:

    nam si ex scriptis cognosci ipsi suis potuissent,

    id. de Or. 2, 2, 8.—
    b.
    With object:

    neque vero ipsam amicitiam tueri (possumus), nisi aeque amicos et nosmet ipsos diligamus,

    Cic. Fin. 1, 20, 67:

    omne animal se ipsum diligit,

    id. ib. 5, 9, 24:

    fac ut diligentissime te ipsum custodias,

    id. Fam. 9, 14, 8:

    Pompeianus miles fratrem suum, dein se ipsum interfecit,

    Tac. H. 3, 51:

    Lentulum, quem mihi ipsi antepono,

    Cic. Fam. 3, 7, 5.—
    2.
    Ipse defines the subject of a reflexive pronoun:

    natura movet infantem, sed tantum ut se ipse diligat (where ipse shows that se refers to infantem),

    Cic. Fin. 2, 10, 33: proinde consulant sibi ipsi;

    jubeant abire se,

    Just. 16, 4, 15:

    neque prius vim adhibendam putaverunt, quam se ipse indicasset,

    Nep. Paus. 4:

    in portis murisque sibimet ipsos tecta coëgerat aedificare,

    Liv. 27, 3, 2 (cf. 1. a. supra).—
    3.
    Ipse stands for the reflexive pronoun,
    a.
    Where the person or thing referred to is to be emphatically distinguished from others (class.):

    cum omnes se expetendos putent, nec id ob aliam rem, sed propter ipsos, necesse est ejus etiam partes propter se expeti, etc.,

    Cic. Fin. 5, 17, 46:

    quis umquam consul senatum ipsius decretis parere prohibuit?

    id. Sest. 14, 32:

    quos, quidquid ipsis expediat, facturos arbitrabimur,

    id. Fin. 2, 35, 117:

    qui negant se recusare, quo minus, ipsis mortuis, terrarum deflagratio consequatur,

    id. ib. 3, 19, 64:

    nec quid ipsius natura sit intellegit,

    id. ib. 5, 9, 24.—
    b.
    In a subordinate clause, to point out either the subject of the principal clause, or the chief agent or speaker;

    esp. where se or sibi is already applied to the subject of the subordinate clause: ne ob eam rem aut suae magnopere virtuti tribueret aut ipsos despiceret,

    Caes. B. G. 1, 13, 5:

    legatos ad consulem mittit, qui tantum modo ipsi liberisque vitam peterent,

    Sall. J. 16, 2; cf.:

    ipsis mortuis,

    Cic. Fin. 3, 19, 64:

    supra nihil, quantum in ipso est, praetermittere quo minus, etc.,

    id. Leg. 1, 21, 56:

    ipsius,

    id. ib. 2, 22, 55:

    nihil umquam audivi... nihil de re publica gravius, nihil de ipso modestius, i. e. de ipso dicente,

    id. Balb. 1, 2: id quod ipsum adjuvat (i. e. dicentem;

    opp. id quod adversario prodest),

    id. Inv. 1, 21, 30.—
    c.
    In gen., for an emphatic se or sibi (mostly post-Aug.; v. Madv. ad Cic. Fin. 3, 12, 40):

    nam ipsis certum esse, etc.,

    Liv. 35, 46, 13:

    pravitas consulum discordiaque inter ipsos,

    id. 4, 26, 6:

    inexperta remedia haud injuria ipsis esse suspecta,

    Curt. 3, 5, 15:

    Graecis nuntiare jubet, ipsum quidem gratias agere, etc.,

    id. 3, 8, 7:

    dixit, ab illo deo ipsos genus ducere,

    id. 4, 2, 3:

    a quibus nec acceperunt injuriam nec accepisse ipsos existimant, Sen. de Ira, 2, 5, 1: intemperantiam in morbo suam experti parere ipsis vetant,

    id. ib. 3, 13, 5:

    sciunt ipsos omnia habere communia,

    id. Ep. 6, 3; 22, 10 et saep.; cf.:

    verum est etiam iis, qui aliquando futuri sint, esse propter ipsos consulendum,

    Cic. Fin. 3, 19, 64.—
    4.
    Ipse stands in free constr. with abl. absol. as with finite verb (cf. also quisque;

    only freq. in Liv. and post-Aug. writers): cum dies venit, causa ipse pro se dicta, quindecim milibus aeris damnatur,

    Liv. 4, 44, 10 Weissenb. ad loc.:

    Romani imperatores, junctis et ipsi exercitibus... ad sedem hostium pervenere,

    id. 29, 2, 2:

    C. Popilius, dimissis et ipse Atticis navibus... pergit,

    id. 45, 10, 2; cf.:

    Catilina et Autronius parabant consules interficere, ipsi fascibus conreptis Pisonem cum exercitu mittere,

    Sall. C. 18, 5:

    amisso et ipse Pacoro,

    Tac. G. 37; cf. also the emphatic use of ipse (like quisque) with abl. of gerund (freq. in Liv.):

    adsentando indignandoque et ipse,

    Liv. 40, 23, 1:

    cogendo ipse,

    id. 39, 49, 3:

    agendo ipse,

    id. 41, 24, 2:

    aestimando ipse secum,

    id. 25, 23, 11 et saep.
    Ipse is very rarely strengthened by the suffix -met:

    ipsemet abiit,

    Plaut.
    Am. prol. 102:

    ipsimet nobis,

    Cic. Verr. 2, 3, 1, § 3:

    ipsemet profugiam,

    Sen. Ep. 117, 21; also Front. Aq. 74 ex conj.— Sup.: Com. Ergo ipsusne es? Charm. Ipsissumus, his own very self, Plaut. Trin. 4, 2, 146; cf. Gr. autotatos, Aristoph. Plut. 83; so,

    ipsimus and ipsima, for dominus and domina (cf II. A. supra),

    Petr. 75, 11; and:

    ipsimi nostri,

    id. 63, 3 Büch. ex conj.

    Lewis & Short latin dictionary > ipsus

  • 3 is

       is ea, id, gen. ēius (sometimes monosyl. in poetry), dat. ēī (rarely eī or monosyl. ei), pron. demonst.    [2 I-].    I. As a weak demonst. in simple reference.—As subst, he, she, it, the one mentioned (without emphasis): fuit quidam senex Mercator: navem is fregit, T.: venit mihi obviam tuus puer; is mihi litteras abs te reddidit: sine eius offensione animi, hurting his feelings, Cs.—As adj., this, that, the: ea res est Helvetiis enuntiata, Cs.: flumen est Arar... id flumen, etc., Cs.: ante eam diem.—    II. Special uses.—Attracted to the following subst: exsistit ea quae gemma dicitur (i. e. id, quod): quae pars maior erit, eo stabitur consilio (i. e. eius), L.—Pleonast.—After an obj subst.: urbem novam, conditam vi et armis, iure eam condere parat, L.—In the phrase, id quod, referring to a fact, thought, or clause: ratus, id quod negotium poscebat, as the situation required, S.: id quod necesse erat accidere, just as was unavoidable, Cs.: si nos, id quod debet, nostra patria delectat, and it must be the case; cf. id de quo, L. —With et, que, atque, neque, in explanation or climax, and that too, and in fact: inquit... et id clariore voce, and that, Cs.: cum unā legione eāque vacillante: vincula et ea sempiterna: legio, neque ea plenissima, and not even, Cs.—In place of the reflexive pronoun: persuadent Rauracis, uti unā cum iis proficiscantur (i. e. secum), Cs.—With emphasis, as correlative to qui, he, she, it, that, the one, that one: is, qui erit adductus: haec omnia is feci, qui sodalis Dolabellae eram: qui magister equitum fuisse tibi viderere, is cucurristi, etc.— Neut. as subst, that: idne estis auctores mihi? do you advise me to that? T.: quibus id consili fuisse, ut, etc., who had formed the plan, Cs.: quando verba vana ad id locorum fuerint, hitherto, L.: ad id quod natura cogeret, i. e. death, N.: id temporis, at that time: homo id aetatis, of that age.—Abl. with a comparative, so much, by so much: eo plus, quo minus, etc., the more.—Acc. adverb., therefore, for that reason, on that account: id operam do, ut, etc., T.: id ego gaudeo.—In phrases, aliquid id genus scribere (i. e. eius generis), of that sort: ad id quod sua quemque mala cogebant, evocati, for that purpose, L.: ad id, quod... erat, accendebatur, etc., besides the fact, that, etc., L.: in id fide a rege acceptā, to that end, L.: quod ad me de Lentulo scribis, non est in eo, is not come to that: cum iam in eo esset, ut, etc., just on the point of, etc., L.: totum in eo est tectorium, ut sit concinnum, depends on that: ex eo, quod, etc., from the fact that: civitas data, cum eo, ut, etc., with the stipulation that, etc., L.—    III. Praegn., that, such, of such a sort, of the character, so great: in id redactus sum loci, ut, etc., to such a pass, T.: neque is sum, qui terrear, Cs.: itaque ego is in illum sum, quem tu me esse vis: is status erat rerum, ut, etc., L.: quae causae sunt eius modi, ut, etc.: eā mecum consuetudine coniunctus est, quod, etc., such intimacy.
    * * *
    ea, id PRON
    he/she/it/they (by GENDER/NUMBER); DEMONST: that, he/she/it, they/them

    Latin-English dictionary > is

  • 4 is

    is, ĕa, id (m. eis, C. I. L. 1, 198; n. it, ib. 5, 875 al., and freq. in MSS. of Plaut.), gen. ējus (old form eiius, C. I. L. 3, 1365 et saep.; v. Prisc. 1, 4, 18, p. 545;

    also etius,

    ib. 2, 1276 al.;

    scanned ĕius,

    Plaut. Poen. 4, 2, 60; Ter. Eun. 1, 2, 51; v. Lachm. ad Lucr. 3, 374;

    also Cic. poët. N. D. 2, 42, 109: eius, monosyl.,

    Plaut. Mil. 3, 1, 206; Ter. Eun. 4, 1, 7 et saep.; dat. ĕï, in ante-class. poetry often ēi, Plaut. Most. 4, 2, 32; Ter. Heaut. 3, 1, 46; Lucr. 2, 1136; 5, 300:

    eiei, C. I. L. 1, 198, 12 al.: eei,

    Inscr. Neap. 2423:

    iei, C. I. L. 1, 205, col. 2, 12 al.: ei, monosyl.,

    Plaut. Capt. 2, 3, 68; id. Trin. 1, 2, 138 et saep.; Cat. 82, 3; cf. Prisc. 7, 5, 21, p. 740; Lachm. ad Lucr. 3, 374:

    eo,

    Inscr. Murat. 582; f. eae, Plaut. Mil. 2, 3, 77 Ritschl; Cato, R. R. 46, 1; v. Varr. L. L. 8, 28, 51; acc. im for eum, Lex ap. Cic. Leg. 2, 24, 60; Charis. 1, 17, p. 107 sq.; Paul. ex Fest. p. 103; also em, Tab. XII., tab. 1, fr. 1.— Plur. nom. m. ĕi, Plaut. Mil. 2, 4, 32; id. Stich. 1, 3, 47; Ter. Ad. prol. 23; but in the MSS. ii; Cic. de Or. 1, 19, 87 et saep.:

    eei,

    Inscr. Neap. 2423, 8: iei, C. I. L. 1, 185; Varr. L. L. 9, 1, 2 al.;

    but ī,

    Plaut. Trin. prol. 17; id. Mil. 3, 1, 158 al.; v. Ritschl prol. p. 98; gen. eum for eorum, Inscr. Murat. 582, 2; dat. and abl. eīs or iīs, also īs, C. I. L. 1, 198, 48; Plaut. Mil. 3, 1, 140, and freq. in MSS.:

    eis, monosyl.,

    Ter. And. 1, 1, 36; id. Eun. 5, 8, 59 al.; v. Lachm. ad Lucr. 4, 934: ieis, C. I. L. 1, 204, col. 1, 5 al.;

    old form also ībus,

    Plaut. Mil. 1, 74; id. Truc. 1, 2, 17: ĭbus, Titin. et Pomp. ap. Non. p. 486; Lucr. 2, 88; cf. S. C. ap. Gell. 4, 6, 2; v. Lachm. l. l.; f. eābus, Cato, R. R. 152; cf. Prisc. 7, 3, 11, p. 733; v. more on these forms, Neue, Formenl. 2, 191-196), pron. demonstr. [root i-; Sanscr. itas; hence, i-ha, here; cf. i-bi, i-ta, i-dem, etc.].
    I.
    He, she, it; this or that man, woman, thing.
    A.
    Referring to something already mentioned, in gen.
    1.
    Referring to the third person:

    fuit quidam senex Mercator: navem is fregit apud Andrum insulam: Is obiit mortem,

    Ter. And. 1, 3, 16:

    venit mihi obviam tuus puer: is mihi litteras abs te reddidit,

    Cic. Att. 2, 1, 1:

    objecit ut probrum nobiliori, quod is, etc.,

    id. Tusc. 1, 2, 3.—
    2.
    Of the first person:

    ego me credidi Homini docto rem mandare: is lapidi mando maxumo,

    Plaut. Merc. 3, 4, 47:

    haec omnia is feci, qui sodalis Dolabellae eram,

    Cic. Fam. 12, 14; Sen. Ep. 63 al. —
    3.
    Of the second person:

    qui magister equitum fuisse tibi viderere, is per municipia cucurristi,

    Cic. Phil. 2, 30.—
    B.
    Esp.
    1.
    In connection with a noun:

    ea re, quia turpe sit, faciendum non esse,

    Cic. Off. 3, 13:

    ea res ut est Helvetiis enuntiata, etc.,

    Caes. B. G. 1, 4:

    ne ob eam rem tribueret, etc.,

    id. ib. 1, 13:

    flumen est Arar... id flumen, etc.,

    id. ib. 1, 12: sub id tempus, Liv. [p. 1004] 43, 5:

    ejus disputationis sententias memoriae mandavi,

    Cic. Lael. 1, 3:

    ante eam diem,

    id. Att. 2, 11, 2:

    ea tempestate,

    Sall. C. 36, 4:

    quam urbem is rex condidit,

    Plin. 6, 17, 21, § 61.—
    2.
    When is, ea, id would stand in the same case with the relative it is usually omitted; when the relative precedes, it is sometimes employed for emphasis:

    male se res habet, cum, quod virtute effici debet, id temptatur pecuniā,

    Cic. Off. 2, 6, 22. —
    3.
    Connected with que and quidem, it gives prominence to a preceding idea:

    cum una legione eaque vacillante,

    and that, Cic. Phil. 3, 12, 31:

    inprimis nobis sermo isque multus de te fuit,

    id. Att. 5, 1, 3:

    tuus dolor humanus is quidem, sed, etc.,

    id. ib. 12, 10:

    vincula et ea sempiterna,

    id. Cat. 4, 4, 7:

    certa flagitiis merces, nec ea parva,

    id. Phil. 2, 18, 44.—
    4.
    It is sometimes used instead of the reflexive pronoun:

    Helvetii persuadent Rauracis, ut una cum iis (for secum) proficiscantur,

    Caes. B. G. 1, 5:

    Caesar etiam privatas injurias ultus est, quod ejus soceri avum Tigurini interfecerant,

    id. ib. 1, 12. —
    5.
    It is sometimes placed, for greater emphasis, after a relative:

    multitudinem, quae fortunis vestris imminebat, eam... se fecisse commemorat, ut, etc.,

    Cic. Mil. 35, 95; cf.:

    urbem novam conditam vi et armis, jure eam legibusque de integro condere parat,

    Liv. 1, 19, 1.—
    C.
    Id, n., to designate an idea in the most general manner, that (thing, fact, thought, circumstance, etc.).
    1.
    In gen.:

    quando verba vana ad id locorum fuerint, rebus standum esse,

    hitherto, till now, Liv. 9, 45, 2; so,

    ad id (sc. tempus),

    id. 3, 22:

    ad id diei,

    Gell. 17, 8:

    ad id quod natura cogeret, i. e. death,

    Nep. Att. 22, 2:

    id temporis,

    at that time, Cic. Mil. 10, 28; id. Cat. 4, 1, 10: id. Att. 13, 33:

    id aetatis,

    at that age, id. de Or. 1, 47; cf. id. Verr. 2, 2, 37, § 91.—
    2.
    Esp.
    (α).
    Id, therefore, for that reason, on that account:

    id ego gaudeo,

    Cic. Q. Fr. 3, 1, 3:

    id misera maesta est,

    Plaut. Rud. 2, 3, 66:

    idne estis auctores mihi?

    do you advise me to that? Ter. Ad. 5, 8, 16.—
    (β).
    Id genus = ejus generis, Gell. 9, 12, 13:

    aliquid id genus scribere,

    Cic. Att. 13, 12, 3.—
    (γ).
    Ad id, for that purpose:

    ad id quod sua quemque mala cogebant, evocati,

    Liv. 3, 7, 8: ad id quod = praeterquam quod, besides that:

    consul ad id, quod, etc., tunc quoque, etc.,

    id. 44, 37, 12; 3, 62, 1; 26, 45, 8 al.—
    (δ).
    In id, to that end, on that account, therefore:

    in id fide a rege accepta,

    Liv. 28, 17.—
    (ε).
    In eo est, it is gone so far, is at that pass:

    quod ad me de Lentulo scribis, non est in eo,

    it is not come to that, is not so, Cic. Att. 12, 40:

    cum jam in eo esset, ut in muros evaderet miles,

    when the soldiers were just on the point of scaling the walls, Liv. 2, 17, 5; 28, 22, 8; Nep. Milt. 7, 3: in eo est, also, it consists in that, depends upon that:

    totum in eo est tectorium, ut sit concinnum,

    Cic. Q. Fr. 3, 1, 1, § 1:

    ejus omnis oratio versata est in eo, ut, etc.,

    id. de Or. 1, 57, 254:

    sic velim enitare quasi in eo mihi sint omnia,

    id. Fam. 15, 14.—
    (ζ).
    Ex eo, from that, hence:

    sed tamen ex eo, quod eam voluptatem videtur amplexari saepe vehementius, etc.,

    Cic. Fin. 2, 9. —
    (η).
    Cum eo, ut (with subj.), with the condition or stipulation that, etc., Liv. 8, 14.—
    (θ).
    Eo, adverbially, with the comp., so much, by so much; but frequently to be expressed in English by the, Cic. Quint. 9; so id. Q. Fr. 3, 1, 5.—
    D.
    Sometimes is refers to the foll. substantive, instead of to the preceding relative:

    quae vectigalia locasset, ea rata locatio (for eorum),

    Liv. 23, 11:

    ea libera conjectura est (for de hac re),

    id. 4, 20:

    quae pars major erit, eo stabitur consilio (for ejus),

    id. 7, 35:

    existit ea, quae gemma dicitur,

    Cic. de Sen. 15.—Sometimes, for emphasis, it is placed before the relative quod, to represent a thought or clause:

    ratus, id quod negotium poscebat, Jugurtham venturum,

    Sall. J. 56, 1; id. C. 51, 20:

    sive ille hoc ingenio potuisset, sive, id quod constaret, Platonis studiosus audiendi fuisset,

    Cic. de Or. 1, 20, 89:

    si nos, id quod debet, nostra patria delectat,

    id. ib. 1, 44, 196:

    si, id quod facile factu fuit, vi armisque superassem,

    id. Sest. 17, 39; 13, 30; so,

    id quo,

    id. Inv. 1, 26, 39:

    id de quo,

    Liv. 21, 10, 9. — It is thus apparently pleonastic after substantives: Octavio Mamilio—is longe princeps Latini nominis erat...—ei Mamilio filiam nuptum dat, Liv. 1, 49, 9:

    cultrum, quem habebat, eum defigit,

    id. 1, 58, 11; cf. id. 3, 58, 1.—It is rarely pleonastic after the relative:

    quod ne id facere posses, idcirco dixeram,

    Cic. Ac. 2, 25, 79 dub. (B. and K. bracket id). —
    II.
    He, she, it; that man or the man ( woman, thing), the one, that one, as a correlative to qui:

    si is, qui erit adductus,

    Cic. Verr. 2, 3, 89, § 207:

    is mihi profecto servus spectatus satis, Cui dominus curae est,

    Ter. Ad. 5, 6, 5. And also in the first person:

    haec tibi scribo... is, qui flevi,

    Sen. Ep. 1.—
    III.
    Such, of such a sort, character, or quality:

    in eum jam rediit locum, ut, etc.,

    Ter. Heaut. 2, 3, 118:

    neque enim tu is es, qui, quid sis, nescias,

    Cic. Fam. 5, 12, 6; 4, 7, 2:

    itaque ego is in illum sum, quem tu me esse vis,

    id. Att. 7, 8, 1:

    is eram natus... ut potuerim,

    Liv. 7, 40, 8.— Adj.:

    nec tamen eas cenas quaero, ut magnae reliquiae fiant,

    Cic. Fam. 9, 16, 8; id. Clu. 70:

    quae causae sunt ejus modi, ut de earum jure dubium esse non possit,

    id. de Or. 1, 57, 241:

    est enim credo is vir iste, ut civitatis nomen sua auctoritate sustineat,

    id. Fl. 15, 34. —
    B.
    Such, so great, of so high a degree:

    L. Mescinius ea mecum consuetudine conjunctus est, quod mihi quaestor fuit,

    Cic. Fam. 13, 26, 1.—Hence, advv.
    1.
    ĕā (sc. parte, viā, etc.), on that side, by that way, there:

    quod eā proxime accedi poterat,

    Cic. Caecin. 8, 21:

    itinera muniit: effecit ut eā elephantus ornatus ire posset, quā antea, etc.,

    Nep. Ham. 3 fin.:

    postquam comperit, transitum eā non esse,

    Liv. 21, 32, 9; 5, 43, 2; 24, 2 fin.; 26, 11 fin.; 27, 15 fin. al. —
    2.
    ĕō, v. 2. eo.

    Lewis & Short latin dictionary > is

См. также в других словарях:

  • reflexive pronoun — reflexive pronouns N COUNT A reflexive pronoun is a pronoun such as myself which refers back to the subject of a sentence or clause. For example, in the sentence He made himself a cup of tea , the reflexive pronoun himself refers back to he …   English dictionary

  • Reflexive pronoun — Herself redirects here. For the toy elf, see Herself the Elf. Himself redirects here. For other uses, see Himself (disambiguation). Oneself redirects here. For the hip hop artist, see Oneself (artist). Ourselves redirects here. For the 1988 punk… …   Wikipedia

  • reflexive pronoun — noun a personal pronoun compounded with self to show the agent s action affects the agent • Syn: ↑reflexive • Derivationally related forms: ↑reflexive (for: ↑reflexive) • Hypernyms: ↑personal pronoun …   Useful english dictionary

  • reflexive pronoun — noun a) A personal pronoun, having a form of self as a suffix to show that the subjects action affects the subject itself. Spanish: Él se lavó mdash; He washed (himself). b) In some languages, a pronoun that makes a transitive verb reflexive or… …   Wiktionary

  • reflexive pronoun — noun Date: 1867 a pronoun referring to the subject of the sentence, clause, or verbal phrase in which it stands; specifically a personal pronoun compounded with self …   New Collegiate Dictionary

  • reflexive pronoun — (Grammar) pronoun that shows that the action of the verb is occurring to the subject of the sentence (i.e. I washed myself, myself shows that it is I that was washed) …   English contemporary dictionary

  • reflexive pronoun —   Paniinoa pelu hope, paniinoa huli auikumu …   English-Hawaiian dictionary

  • Reflexive — may refer to:In fiction: MetafictionIn grammar: *Reflexive pronoun, a pronoun with a reflexive relationship with its self identical antecedent *Reflexive verb, where a semantic agent and patient are the sameIn mathematics and computer science:… …   Wikipedia

  • reflexive — ► ADJECTIVE 1) Grammar (of a pronoun) referring back to the subject of the clause in which it is used, e.g. myself. 2) Grammar (of a verb or clause) having a reflexive pronoun as its object (e.g. wash oneself). 3) performed without conscious… …   English terms dictionary

  • reflexive verb — reflexive verbs N COUNT A reflexive verb is a transitive verb whose subject and object always refer to the same person or thing, so the object is always a reflexive pronoun. An example is to enjoy yourself , as in Did you enjoy yourself? …   English dictionary

  • Reflexive verb — In grammar, a reflexive verb is a verb whose semantic agent and patient (typically represented syntactically by the subject and the direct object) are the same. For example, the English verb to perjure is reflexive, since one can only perjure… …   Wikipedia

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»